Εκατόν τριάντα χιλιόμετρα ανατολικά της Λισαβώνας, δίπλα στο χωριουδάκι Η Παναγία της Γουαδελούπης και μέσα σε ένα πανάρχαιο δάσος βελανιδιών βρίσκεται ένα από τα παλαιότερα μεγαλιθικά συμπλέγματα της Ευρώπης, το Κρόμλεχ του Αλμέντρες (Cromeleque dos Almendres). Η λέξη προέρχεται από την βρετονική λέξη kromlek που σημαίνει κυκλικά τοποθετημένοι λίθοι.
Χρονολογημένο περί το 7000 π.Χ. το σύμπλεγμα αυτό είναι κατά τρεις χιλιάδες χρόνια παλαιότερο του διασημότερου κρόμλεχ, του Stonehenge της Αγγλίας.
Το συγκρότημα που ανακαλύφθηκε το 1964 καταλαμβάνει έναν χώρο περίπου 65 Χ 32 μέτρα με τον άξονά του να έχει κατεύθυνση από ΒΔ προς ΝΑ. Αποτελείται από περίπου 95 μονόλιθους (μενίρ) από γρανίτη, που σχηματίζουν μικρές ομάδες και πέρασε από αρκετά στάδια κατασκευής μέσα από τις διάφορες χρονικές περιόδους. Οι παλαιότεροι μονόλιθοι, από την Πρώιμη Νεολιθική περίοδο, σχηματίζουν δύο ή τρεις ομόκεντρους κύκλους μικρότερων μονόλιθων, ενώ της Μέσης Νεολιθικής αποτελούνται από δύο ελλείψεις (ακανόνιστες αλλά ομόκεντρες) και μεγάλα μενίρ.
Το κρόμλεχ δημιουργήθηκε την εποχή που οι άνθρωποι από νομάδες άρχισαν να εγκαθίστανται μόνιμα πλέον σε έναν τόπο και να γίνονται γεωργοί. Είναι εμφανές πως δεν θα μπορούσε τέτοιο έργο να δημιουργηθεί από ανθρώπους που δεν έχουν μόνιμη διαμονή και περιφέρονται για να βρουν τροφή και στέγη.
Τα μενίρ φέρουν ζωγραφιές και εγχάρακτες απεικονίσεις που θυμίζουν τη ράβδο του κτηνοτρόφου ή εργαλεία οργώματος ενώ πιστεύεται πως κάθε ένα αντιπροσώπευε από ένα άτομο ή μια κοινότητα. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους τα κρόμλεχ χρησιμοποιούνταν αρχικά ως μέρη συγκέντρωσης για να εορτάσουν την ισημερία αλλά ταυτόχρονα και για να ανταλλάξουν προϊόντα και ζώα, ενώ σε επόμενες περιόδους είχαν περισσότερο λατρευτικό χαρακτήρα. Στη γύρω περιοχή έχουν ανακαλυφθεί πολλά προϊστορικά ευρήματα, όπως εργαλεία καθημερινότητας και ένας ταφικός θάλαμος, που καθιστούν το συγκεκριμένο οικοσύστημα το παλαιότερο του κόσμου.
